نقش توسل به اهل‌بیت علیهم‌السلام در ایجاد آرامش و روحیۀ امیدواری و نشاط جوانان ازمنظر قرآن و حدیث

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌پژوه سطح سۀ رشتۀ تفسیر و علوم قرآن، مؤسسۀ علمی‌تحقیقی مکتب نرجس علیهاالسلام، حوزۀ علمیۀ خراسان.

2 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی مشهد.

3 استادیار تاریخ و تمدن ملل اسلامی.

10.61186/qae.2024.1702.1100

چکیده

از ابعاد سلامتی سلامت اجتماعی است که اهمیت آن برای جوانان، به‌خاطر ظرفیت‌های وجودی‌شان، مضاعف است و یکی از مؤلفه‌های سلامت اجتماعی از دیدگاه اسلام آرامش و امیدواری و نشاط است. به نظر می‌رسد از مهم‌ترین عواملی که به ایجاد و تقویت این مؤلفه‌ در جوانان کمک می‌کند، توسل به اهل‌بیت علیهم‌السلام است. در مقالۀ حاضر با روش توصیفی‌تحلیلی نقشی که توسل به اهل‌بیت علیهم‌السلام در ایجاد آرامش و روحیۀ امیدواری و نشاط جوانان ایفا می‌کند بررسی شده است. این پژوهش با هدف اُنس بیشتر جوانان با معصومان علیهم‌السلام و ارتقای سطح سلامت اجتماعی این سرمایه‌های عظیم است. جوانان با توسل به اهل‌بیت علیهم‌السلام به خداوند عزّوجل تقرب پیدا می‌کنند و در هنگام سختی و مشکلات در پناهگاه امن معصومان علیهم‌السلام مأوا می‌گیرند. همچنین انتظار ظهور حضرت مهدی عجل‌الله و سرانجام، پیروزی نهایی حق بر باطل امید و نشاط و آرامش را برای جوانان به ارمغان می‌آورد.

کلیدواژه‌ها


  1. * قرآن کریم

    1. ابن‌بابویه، محمد بن على‏، بى‌تا، عیون أخبار الرضا7، ترجمۀ محمدتقى‏ آقانجفى اصفهانى، تهران‏: انتشارات علمیه اسلامیه‏.
    2. ___، 1413، من لا یحضره الفقیه‏، به‌تصحیحِ على‌اکبر غفاری، چ۲، قم‏: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم‏.
    3. ___، 1367، من لا یحضره الفقیه‏، ترجمۀ على‌اکبر غفارى و دیگران، به‌تحقیق و تصحیحِ على‌اکبر غفارى، تهران‏: نشر صدوق.
    4. ابن‌طاووس، على بن موسى‏، 1420، طرف من الأنباء و المناقب‏، به‌تحقیق و تصحیحِ قیس‏ عطار، مشهد: تاسوعا.
    5. اربلى، على بن عیسى‏، 1381، کشف الغمة فی معرفة الأئمة (ط- القدیمة)، به‌تحقیق و تصحیحِ سیدهاشم رسولى محلاتى، تبریز: بنى‌هاشمى‏.
    6. ___، 1382، کشف الغمة، ترجمۀ على بن حسین‏ زواره‏اى، به‌تحقیق و تصحیحِ ابراهیم‏ میانجى، چ۳، تهران: انتشارات إسلامیة‏.
    7. بهرامی، غلامرضا، 1384، جوان، چ۳، قم: دلیل ما.
    8. پناهى، على‏احمد، اسفند1388، «عوامل نشاط و شادکامى در همسران ازمنظر دین و روان‏شناسى»، معرفت، س18، ش147، ص15 تا 38.
    9. تقی‌زاده داوری، محمود، بهمن1385، «بررسی کارکردهای انسانی، فرهنگی و اجتماعی مراسم سوگواری محرم»، اخبار شیعیان، س2، ش15، ص39 تا 42.
    10. جوادی آملی، عبدالله و محمّد صفایی، 1388، ادب فنای مقربان، چ۵، قم: اسراء.
    11. جوهری، اسماعیل بن حماد، 1407، الصحاح تاج اللغة و صحاح العربیة، به‌تحقیقِ احمد عبدالغفور عطار، چ۴، بیروت: دار العلم للملایین.
    12. خاتمی، سیداحمد، آبان1383، «امامان: پناهگاه مطمئن»،پاسدار اسلام، س23، ش275، ص10 تا 12.
    13. ___، آذر1386، «ویژگی‌های امامان:»، پاسدار اسلام، س26، ش312، ص9 تا 11.
    14. دهخدا، علی‌اکبر، 1373، لغت‌نامه، زیر نظرِ محمّد معین و سیّد جعفر شهیدی، تهران: مؤسسۀ انتشارات و چاپ دانشگاه تهران با همکاری انتشارات روزنه.
    15. دین‌پرور، سیدجمال‌الدین، 1394، پندهاى‌کوتاه از نهج‌البلاغه براى جوانان، چ۴، تهران: بنیاد نهج البلاغه.
    16. راغب اصفهانى، حسین بن محمد، 1374، ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن‏، ترجمۀ غلامرضا خسروى، به‌تحقیق و تصحیحِ غلامرضا خسروى حسینى، چ۲، تهران‏: مرتضوی‏.
    17. «راه‌ورسم سلوک، گفت‌وگو با آیت‌الله عراقچی همدانی»، تابستان و پاییز1387، کتاب نقد، س10، ش47 و 48، ص355 تا 366.
    18. رجبی، عباس، آبان1384، «راز جوانی»، شمیم یاس، س۱۳، ش32، ص52 تا ۷۰.
    19. سمیعی، مرسده و دیگران، پاییز و زمستان1389، «سلامت اجتماعی ایران: از تعریف اجماع‌مدار تا شاخص شواهدمدار»، مسائل اجتماعی ایران، س۱، ش2، ص31 تا 51.
    20. شربتیان، محمدحسن و سامره علیزاده خانقاهی، زمستان1394، «مطالعۀ تأثیر مهارت‌های زندگی بر سلامت اجتماعی (نمونۀ موردی: جوانان 15 تا 29 سالۀ شهرستان حاجی‌آباد)»، پژوهشنامۀ مددکاری اجتماعی، س۲، ش6، ص165 تا 208.
    21. شریف‌الرضی، محمد بن حسین‏، 1406، خصائص الأئمة: (خصائص أمیر المؤمنین7)، به‌تحقیق و تصحیحِ محمدهادى‏ امینى، مشهد: آستان قدس رضوى‏.
    22. ___، 1414، نهج البلاغة (للصبحی صالح)، به‌تحقیق و تصحیحِ صبحی صالح، قم: هجرت‏.
    23. ___، 1392، نهج البلاغة، ترجمۀ علی شیروانی، چ۳، قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، دفتر نشر معارف.
    24. صدرالدین شیرازى، محمد بن ابراهیم‏، 1383، شرح أصول الکافی (صدرا)، به‌تحقیق و تصحیحِ محمد خواجوى، تهران‏: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگى‏.
    25. صفار، محمد بن حسن‏، 1404، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد9‏، به‌تحقیق و تصحیحِ محسن بن عباسعلى‏کوچه باغى، چ۲، قم‏: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی‏.
    26. طوسى، محمد بن الحسن‏‏، 1407، تهذیب الأحکام (تحقیق خرسان)، به‌تحقیق و تصحیحِ حسن الموسوى‏ خرسان، چ۴، تهران‏: دار الکتب الإسلامیه‏.
    27. ___، 1411، مصباح المتهجّد و سلاح المتعبّد، بیروت‏: مؤسسة فقه الشیعة.
    28. عسکرى، حسن بن عبدالله‏، 1400، الفروق فی اللغة، بیروت‏: دار الآفاق الجدیدة.
    29. غرویان، محسن، بهمن و اسفند1371، «فلسفۀ توسل»، نور علم، س۱، ش49، ص96 تا 109.
    30. قرشى بنایى، على‌اکبر، 1412، قاموس قرآن‏، چ۶، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
    31. قمی، شیخ عباس، 1394، مفاتیح الجنان، ترجمۀ مهدی الهی قمشه‌ای، به‌تصحیحِ محمدرضا رضوان طلب، چ۲۴، قم: آیین دانش.
    32. گلی زواره قمشه‌ای، غلامرضا، اردیبهشت1387، «زیارت، دیداری با برکت (قسمت اول)»،پاسدار اسلام، س27، ش317، ص21 تا 25.
    33. مجلسى، محمدباقر بن محمدتقى‏، 1423، زاد المعاد- مفتاح الجنان‏، به‌تحقیق و تصحیحِ علاءالدین اعلمى، بیروت‏: موسسة الأعلمی للمطبوعات‏.
    34. مصباح یزدی، محمدتقی، 1384، آفتاب ولایت، به‌تدوین و نگارشِ محمدباقر حیدری، چ۴، قم: انتشارات مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی;.
    35. ___، 1390، به‌سوی تو، به‌تدوین و نگارشِ کریم سبحانی، چ۳، قم: انتشارات مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی;.
    36. ___، 1386، سفر به سرزمین هزار آیین: گزارش سفر آیت‌الله مصباح یزدی به هندوستان، به‌تدوین و نگارشِ اصغر عرفان، قم: انتشارات مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی;.
    37. واعظ جوادی، مرتضی، 1391، فلسفۀ زیارت و آئین آن، به‌تصحیحِ علی اسلامی، چ۷، قم: اسراء.