نقش فرزندآوری درسلامت معنوی والدین با تکیه بر آیات و روایات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد علوم حدیث (گرایش نهج‌البلاغه)، دانشگاه حضرت معصومه (س) قم.

2 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه حضرت معصومه (س) قم.

10.61186/qae.2021.388

چکیده

اشتغال انسان مدرن و صنعتی به زندگی مادی، موجب تغییر سبک زندگی او شده است؛ به‌گونه‌ای که از برخی نیازهای اساسی خود که ارتباط مستقیم با سلامت روح و جسم او دارد غافل است. گسترش فرهنگ فردگرایی و اصالت لذت، موجب شده است افراد از روی‌آوردن به تولید نسل و تربیت آن سر باز زنند یا به آن اهمیت چندانی ندهند. با توجه به اهمیت سبک زندگی اسلامی در این پژوهش به این سؤال پاسخ می دهیم که اهمیت فرزندآوری  در آیات و روایت چیست و چه نقشی در زندگی شخص می تواند داشته باشد. پژوهش حاضر به روش تحلیلی و استنباطی، برگرفته از آیات و روایات و یافته‌های علمی می‌باشد. در پژوهش حاضر درمی‌یابیم که دین اسلام با رویکردی مثبت، به فرزندآوری توجه کرده است و با یادآوری مزیت‌های دنیوی و اخروی و ارائۀ دستورهای ظریف در جهت فرزندآوری، پیروان خود را به استقبال از این امر خجسته تشویق می‌کند. فرزندآوری با توجه به ایجاد آثاری، همانند برقراری رابطۀ مودّت و رحمت میان والدین، تثبیت بنیان خانواده، شادی‌آفرینی فرزند در خانواده، داشتن احساس ثمرۀ والدین در زندگی، زیادشدن برکت و روزی و ایجاد احساس امنیت روانی در دورۀ کهن‌سالی موجب سلامت معنوی والدین می‌شود.

کلیدواژه‌ها


  1. قرآن کریم، ترجمۀ ناصر مکارم شیرازی.
  2. ابن‌أبی‌الحدید، عبدالحمیدبن‌هبة‌الله‏،‏ ۱۴۰۴، شرح نهج‌البلاغة ابن‌أبی‌الحدید، به‌تصحیحِ محمدابوالفضل ابراهیم، ج۲۰، قم‏: مکتبة آیة‌الله المرعشی النجفی.
  3. ابن‌بابویه، محمدبن‌على، ۱۴۱۳، من لایحضره الفقیه‏، ج۳، به‌تصحیحِ على‌اکبر غفارى، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرسین حوزه علمیه قم.
  4. آقائی،‌ مهرداد، 1395، «شبهات تحدید نسل و پاسخ های آن از منظر قرآن و روایات»، کارشناسی ارشد، رشتۀ تفسیر اثری، دانشگاه قرآن و حدیث، دانشکدۀ علوم حدیث قم.
  5. بنیاد پژوهشهاى قرآنى حوزه و دانشگاه‏، بی‌تا، مجموعه مقالات قرآن و طب‏، ج4، مشهد مقدس‏: مؤسسه انتشاراتی بنیاد پژوهش‌های قرآنی حوزه و دانشگاه، دانشگاه شاهد.
  6. پاینده، ابوالقاسم، بی‌تا‏، نهج‌الفصاحة (مجموعه کلمات قصار حضرت رسول9)، تهران: دنیاى دانش.
  7. پسندیده، عباس، 1392، الگوی اسلامی شادکامی، قم: موسسه علمی‌فرهنگی دار الحدیث، سازمان چاپ و نشر.
  8. پناهی، علی‌احمد، 1392، مهارت‌های زندگی ویژۀ متأهلین، تنظیم و نظارت (‌نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، معاونت مطالعات راهبردی، ادارۀ مشاوره و پاسخ) قم: دفتر نشر معارف.
  9. تفیبی، سیدابوالقاسم وسیدمحمدعلی صدر طباطبایی، پاییز1394، «جایگاه توالد و تناسل در حقوق و اخلاق اسلامی»، اخلاق زیستی، س۵، ش۱۷، ص۱۴۷ تا ۱۶۸.
  10. تمیمى آمدى، عبدالواحدبن‌محمد، ۱۴۱۰، غرر الحکم و درر الکلم، قم: دار الکتاب الإسلامی.
  11. جمعی از نویسندگان، ۱۳۷۸، دانش اجتماعى، ج۱، قم: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نمایندگی ولی فقیه، مرکز تحقیقات اسلامی.
  12. حسینى طهرانى، سیدمحمدحسین، بی‌تا، نور ملکوت قرآن، مشهد مقدس: انتشارات علامه طباطبایی.
  13. ___، ۱۳۸۷، رساله نکاحیه؛ کاهش جمعیت ضربه‌ای سهمگین بر پیکر مسلمین (منبع الکترونیکی)، قم: مؤسسۀ فرهنگی و اطلاع‌رسانی تبیان.
  14. دهخدا، علی‌اکبر، 1373، لغت‌نامۀ دهخدا، ج8، تهران: مؤسسۀ انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
  15. السلفی، حمدی عبدالمجید، بی‌تا، المعجم الکبیر طبرانی، ج23، القاهره: دار احیاء التراث العربی، مکتبه ابن‌تیمیه.
  16. شرف‌الدین الموسوی، معصومه، 1395، «عوامل تحکیم روابط زوجین در قرآن و حدیث با تاکید بر جامعۀ پاکستان»، کارشناسی ارشد، رشتۀ علوم قرآن و حدیث، دانشگاه جامعة المصطفی العالمیه، موسسۀ آموزش عالی بنت‌الهدی.
  17. شریف الرضی، محمدبن‌حسین، ۱۴۱۴، نهج‌البلاغة، قم: هجرت.
  18. شعیری، محمدبن‌محمد، بی‌تا، جامع الأخبار( للشعیری) ، ج1، نجف:‏ مطبعة حیدریة.
  19. شفیعى سروستانى، ابراهیم، شهریور1392، «بایسته‌ هاى تغییر سیاست جمعیتى با تأکید بر نقش رسانه ملى» ، معرفت، س۲۲، ش۱۸۹، ص۲۵ تا ۴۴.
  20. شوبکلائی، مسلم، 1395، فرزندآوری در سبک زندگی اسلامی، بی‌جا: بی‌نا. takbook.com.
  21. صفورایی پاریزی، محمدمهدی، مهر1389، «نقش حقوق در کارآمدى خانواده از دیدگاه اسلام»، معرفت، س۱۹، ش۱۵۴، ص۶۹ تا ۸۲.
  22. طباطبایى، سیدمحمدحسین و سیدمحمدباقر موسوى همدانى، بی‌تا، ترجمۀ تفسیر المیزان، ج۷، قم‏: دفتر انتشارات اسلامى جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه.
  23. علوی‌نژاد، سیدحیدر، شهریور۱۳۸۶، «عوامل استحکام خانواده در فرهنگ قرآنی»، پژوهشهای قرآنی، س۱۳، ش۴۹، ص۱۱۲ تا ۱۲۹.
  24. کلینى، محمدبن‌یعقوب، ۱۴۰۷، الکافی، ج۵ و ۶، به تصحیحِ على‌اکبر غفارى و محمد آخوندى، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
  25. گردانی، نسرین، 1395، «ارتباط خودکارآمدی شیردهی با کیفیت زندگی؛ عزت نفس و سلامت عمومی در مادران مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان فلاورجان»، کارشناسی ارشد، رشتۀ پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، دانشکدۀ پرستاری و مامایی.
  26. مجلسى، محمدباقربن‌محمدتقى‏، ۱۴۰۳، بحارالأنوار، ج51 و 101، بیروت‏: دار إحیاء التراث العربی. ‏
  27. محمدی لائنی، محمدباقر و دیگران، اسفند1393، «کاهش جمعیت و تأثیر آن بر سلامت فرد و خانواده از دیدگاه اسلام» ، دین و سلامت، س۲، ش۲، ص۶۲ تا ۷۳.
  28. مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۷۴، تفسیر نمونه، ج۱۲ و ۱۶ و20، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
  29. ___، ۱۳۸۳، والاترین بندگان، قم: نسل جوان‌.
  30. ملکوتی‌نیا، ‌علی، دی و بهمن۱۳۹۴، «نقش فرزندان در خانواده»، مبلغان، س۱۷، ش۱۹۸، ص۹۰ تا ۹۹.
  31. نورى، حسین‌بن‌محمد تقى، ۱۴۰۸، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج14، قم‏: مؤسسة آل‌البیت:.
  32. ویسی، غلامرضا، بی‌تا، آسیب‌شناسى خانواده و راه‌های پیشگیری از آن، تهران: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نمایندگی ولی فقیه، مرکز تحقیقات اسلامی.